Badanie usg moszny lub usg jąder to bezinwazyjny sposób na wykrycie zmian w tkankach organizmu oraz ewentualnych urazów mechanicznych.
Wstęp
Funkcjonowanie ultrasonografu opiera się na wysyłaniu z głowicy wiązki fal ultradźwiękowych, które odbijają się od mających różną gęstość tkanek – stąd fale powracające do aparatu różnią się od siebie. Ultrasonograf interpretuje je i pokazuje na ekranie w formie obrazu z zaznaczonymi granicami między tkankami o niejednorodnej gęstości. Dzisiejsze ultrasonografy potrafią stworzyć trójwymiarowy, obracalny obraz badanego obszaru oraz, wykorzystując znane z fizyki zjawisko Dopplera, ocenić prędkość i kierunek przepływania krwi w organizmie – badanie to nosi nazwę badania dopplerowskiego lub Doppler-USG. Ta odmiana USG pozwala na bardziej szczegółową ocenę jąder pacjenta. Badanie za pomocą ultrasonografu jest to podstawowe narzędzie dla lekarzy diagnozujących zapalenia tej części ciała. Usg moszny umożliwia zdiagnozowanie nowotworu jądra, ewentualnych zmian pourazowych, zapalenia jąder i najądrzy, skrętu jądra oraz żylaków powrózka nasiennego.
Jądra
Jądra są gruczołami męskimi wytwarzającymi nasienie oraz hormony, co czyni z nich oprócz gruczołów płciowy dokrewne. Jądra najczęściej są parzyste. Narządy te można i powinno się regularnie badać palpacyjnie (tj. za pomocą palców), co pozwala na samodzielne zdiagnozowanie (choć oczywiście samodzielna diagnoza powinna podlegać konsultacji lekarskiej i wdrożeniu leczenia dobranego przez lekarza) wielu schorzeń. USG moszny jest pomocne przy potwierdzaniu wstępnej diagnozy, a także przy ocenianiu stanu jąder, które z anatomicznego punktu widzenia są ułożone na tyle nieprawidłowo, by utrudniać badanie palpacyjne. Należy uczulić rodziców, by wykonywali takie badanie również u swoich dzieci, dopóki te nie są w stanie zrobić tego same. Z pracy naukowej Czy warto wykonywać przesiewowe badania ultrasonograficzne moszny w grupie chłopców w wieku 8-36 miesięcy? wynika, że duża część spośród przebadanych dzieci znajdujących się w wieku podanym w tytule pracy miała problem nieprawidłowościami, z których część prowadziła do niepłodności.
Wskazania
Przed poddaniem się badaniu USG moszny należy skonsultować się z lekarzem. Samo badanie, jako nieinwazyjne, nie jest oczywiście szkodliwe dla zdrowia pacjenta, natomiast niepotrzebne przeprowadzenie ultrasonografii będzie po prostu startą czasu i/lub pieniędzy, jeżeli pacjent zdecydowałby się na wizytę w gabinecie prywatnym. Wskazaniami do przeprowadzenia badania ultrasonograficznego jest każdy stan zapalny okolic jąder. USG moszny jest mocno wskazane dla osób cierpiących ze względu na nieprawidłowości anatomiczne w lokalizacji jądra, jeżeli utrudnia to badania palpacyjne.
Stany zapalne okolicy jąder
Stany zapalne mogą cechować się bólem, powiększeniem najądrza (można zaobserwować podczas badania palpacyjnego) oraz jego wrażliwością. Podane objawy są wyznacznikami zapalenia najądrza, które może doprowadzić do zapalenia jądra, choć nie jest to jedyny sposób na zachorowanie. Zapalenie jądra objawia się z kolei opuchlizną jądra, stwardnieniem i dużym bólem, skóra moszny czerwienieje i napina się. Zapalenie jądra szybko doprowadza do obumarcia kanalików nasiennych.
Badanie dopplerowskie moszny
Badanie Doppler-USG pozwala, w przypadku zaobserwowania guza, zmierzyć prędkość przepływającej przez niego krwi, co może pomóc w zdiagnozowaniu, czy guz ma znamiona złośliwości, czy też jest łagodny. Dzięki badaniu dopplerowskiemu można także pomóc pacjentom zmagającym się z problemami ze wzwodem. Badanie to pozwoli na stwierdzenie z całkowitą pewnością, że problemy z erekcją są lub nie są związane z układem krwionośnym.
Ostrzeżenie przed biernością
Pomimo że choroby jąder można określić jako schorzenia wstydliwe, pod żadnym pozorem nie należy ich lekceważyć. Odkładanie poddania się badaniu uniemożliwia postawienie diagnozy i wdrożenie jakiegokolwiek leczenia, w związku z czym pojawia się groźba bezpłodności, a w skrajnych przypadkach nawet śmierci.
Zadzwoń aby umówić się na wizytę – USG jąder kraków terminy.
Źródła:
1. red. S. Wołczyński, red. Michał Radwan. Algorytmy diagnostyczno-lecznicze w zastosowaniu do niepłodności, dostęp (14. IV 2016): http://www.ptmrie.org.pl/pliki/akty-prawne-i-rekomendacje/rekomentacje/algorytmy-w-nieplodnosci-2011-06-06.pdf
2. B. Pawlicki , BADANIE ULTRASONOGRAFICZNE W UROLOGII, dostęp (14. IV 2016): http://www.urolog-krakow.pl/pdf/badanie_ultrasonograficzne.pdf
3. J. Tyloch, Diagnostyka usg chorób zapalnych nerek, pęcherza moczowego, stercza i moszny – punkt widzenia urologa. część 4. choroby zapalne moszny [w:] Ultrasonografia, nr 37, str. 96-100.
4. Nowa encyklopedia powszechna PWN: tom 3, Warszawa, 1998 r., hasło: jądro
5. A. Ryś, Ultrasonograficzne badanie jąder (moszny) [w:] Co warto wiedzieć o ultrasonografii?, Kraków, 2000, str. 28-29.