Endokrynologia Kraków

Endokrynologia to dziedzina medycyny, której w centrum zainteresowania której znajdują się choroby gruczołów dokrewnych i zaburzenia hormonalne.

Do endokrynologa kieruje lekarz rodzinny lub innej specjalności, przy uzasadnionych podejrzeniach zaburzeń endokrynologicznych. Najważniejsze przesłanki do wizyty u tego typu specjalisty to:

• zaburzenia dojrzewania lub wzrostu
• problemy z zajściem w ciążę
• gwałtowne zmiany wagi o nieznanym podłożu
• łysienie bądź nadmierne wyrastanie włosów
• częste wahania nastroju
• kołatanie serca
• zwieszenie ilości i częstości wydalanego moczu

Najczęstsze schorzenia, które diagnozuje i leczy endokrynolog, to:

1. niedoczynność tarczycy – spowodowana uszkodzeniem zapalnym lub autoimmunologicznym (zespół Hashimoto) tarczycy, lub niedoborem/ brakiem wydzielania TSH przez przysadkę; cechuje ją niski poziom hormonów tarczycy; najbardziej charakterystyczne objawy to osłabienie, chroniczne zmęczenie, przyrost masy ciała, tendencje do stałego odczucia chłodu i marznięcia, zimna, blada i sucha skóra oraz bradykardia i osłabienie tętna

2. nadczynność tarczycy – nadmiar hormonów tarczycy, wynikający z choroby tarczycy (choroba Gravesa- Basedowa i wole guzkowe toksyczne) lub nadmiernego wydzielania TSH przez przysadkę (gruczolak przysadki); wysokie stężenie hormonów tarczycy objawia się m. in.: drażliwością, pobudzeniem psychoruchowym, wytrzeszczem gałek ocznych i wolem, potliwością i przekrwieniem skóry, spadkiem masy ciała i kołataniem serca.

3. zespół policystycznych jajników PCOS – zaburzenie anatomii i funkcji jajników, powodowane czynnikami hormonalnymi, genetycznymi i środowiskowymi; najczęstsze manifestacje kliniczne tego schorzenia to zaburzenia miesiączkowania, problemy z zajściem w ciążę, trądzik, hirsutyzm, otyłość, powtarzające się poronienia.

4. hierprolaktynemia – nadmierne wydzielanie prolaktyny przez przysadkę, będące następstwem gruczolaka przysadki lub zniesienia hamującego wpływu podwzgórza; ta jednostka chorobowa objawia się u kobiet zaburzeniami miesiączkowania, niepłodnością, osteoporozą lub mlekotokiem; u mężczyzn zaś manifestuje się pod postacią ginekomastii, spadku libido oraz impotencji.

5. karłowatość – niedobór hormonu wzrostu, wydzielanego przez przysadkę, u dzieci objawia się niedoborem wzrostu, przedłużającą się żółtaczką noworodkową czy opóźnionym wyrzynaniem zębów; podejrzenie niedoboru hormonu wzrostu u dorosłych nasuwa uczucie chronicznego zmęczenia, zanik masy mięśniowej z przyrostem tkanki tłuszczowej oraz spadek gęstości mineralnej kości.

6. akromegalia – nadmiar hormonu wzrostu, u osób w okresie wzrostu manifestujący się nadmiernym wzrostem; z kolei po zrośnięciu nasad kości długich, objawia się rozrostem dłoni i stóp oraz twarzoczaszki, a także tkanek miękkich (warg, nosa czy języka).

7. choroba Cushinga – stan hiperkortyzolemii spowodowany nadmiernym wydzielaniem ACTH przez przysadkę; najważniejsze objawy to zaburzenia miesiączkowania, spadek libido, niepłodność, nadwaga, ścieńczenie skóry, „bawoli kark”, zanik mięśni kończyn i tułowia.

8. choroba Addisona – pierwotna niedoczynność kory nadnerczy, manifestująca się spadkiem masy ciała, osłabieniem, niskim ciśnieniem tętniczym oraz ściemnieniem skóry.

9. cukrzyca – hiperglikemia będąca konsekwencją defektu wydzielania insuliny lub brakiem wrażliwości tkanek na jej działanie; najbardziej charakterystyczne objawy to wzmożone pragnienie i poliuria, spadek masy ciała, osłabienie i senność oraz świąd skóry.

10. menopauza – fizjologiczne zanikanie funkcji jajników, występujące pod postacią zlewnych potów, uderzeń gorąca, osteoporozy, zwiększonej drażliwości czy nietrzymania moczu.

Jak widać, spektrum zaburzeń hormonalnych jest bardzo szerokie i wpływa na większość procesów fizjologicznych organizmu. Stąd ogromne wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne stojące przed specjalistą endokrynologiem.

źródła: Choroby wewnętrzne 2010 pod redakcją A. Szczeklika.
Diagnostyka laboratoryjna pod redakcją Bogdana Solnicy.

Terminy w jakich przyjmują endokrynolodzy (endokrynolog Kraków) znajdziesz tutaj.